Prawo do zasiłku chorobowego nie wygasa wraz z rozwiązaniem stosunku pracy. Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy w czasie ubezpieczenia chorobowego, również za okres nieprzerwanej niezdolności do pracy przypadającej po ustaniu ubezpieczenia. Zasiłek chorobowy przysługuje także, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała po ustaniu zatrudnienia:

• nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego albo
• nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego - w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby (oznaczonej w zaświadczeniu lekarskim kodem literowym "E").

Jak długo można być na zwolnieniu

Zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia chorobowego można pobierać do 91 dni. Nie dotyczy to niezdolności do pracy powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów oraz niezdolności spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży. W tych przypadkach zasiłek chorobowy można otrzymywać przez okres trwania niezdolności do pracy, ale nie dłużnej niż przez 182 albo 270 dni – gdy niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub przypada w trakcie ciąży - informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Jeżeli po wyczerpaniu okresu pobierania zasiłku chorobowego, ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy, przysługuje świadczenie rehabilitacyjne przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. O okolicznościach przyznania świadczenia rehabilitacyjnego decyduje lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS.

Kto wypłaca chorobowe

Jeśli zwolnienie lekarskie wystąpi zarówno podczas zatrudnienia jak i obejmie okres po ustaniu ubezpieczenia, wówczas zasiłek chorobowy do zakończenia umowy wypłaca pracodawca lub zleceniodawca, o ile zgłasza do ubezpieczenia chorobowego ponad 20 osób. Potem wypłatę zasiłku przejmuje ZUS. Aby ZUS mógł wypłacić zasiłek chorobowy pracodawca, zleceniodawca powinien przekazać do ZUS-u zaświadczenie płatnika składek Z-3 albo Z-3a. Przy kolejnym zwolnieniu, które zostało wydane po ustaniu zatrudnienia, były pracownik wnioskuje o wypłatę chorobowego bezpośrednio do ZUS-u (druk ZAS-53). Niezbędnym dokumentem do przyznania zasiłku po ustaniu zatrudnienia jest oświadczenie byłego pracownika, które składa na druku Z-10. Wypełnione formularze może również przesłać elektronicznie przez PUE ZUS.

Z kolei osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, osoby z nimi współpracujące oraz osoby duchowne wniosek o chorobowe składają bezpośrednio do ZUS na druku Z-3b lub ZAS-53. Nie należy zwlekać ze złożeniem dokumentów. Roszczenie o zasiłek chorobowy przedawnia się po 6 miesiącach od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.

Wysokość zasiłku

Miesięczny zasiłek chorobowy przysługuje w wysokości:

• 80 proc. podstawy wymiaru, w tym również za okres pobytu w szpitalu,
• 100 proc. podstawy wymiaru, także za okres pobytu w szpitalu, jeśli niezdolność do pracy będzie spowodowana m.in.:
  • wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy
  • wystąpi w czasie ciąży,
  • wystąpi wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Wysokość zasiłku chorobowego zależy od podstawy wymiaru składek. Podstawa obliczana jest co do zasady z wynagrodzenia/przychodu z 12 miesięcy, poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Co ważne Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek obniżyć wysokość świadczeń chorobowych osobom, którym ustał tytuł do ubezpieczenia. Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego czy świadczenia rehabilitacyjnego ograniczona jest wówczas do 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Krystyna Michałek
regionalny rzecznik prasowy ZUS
w województwie kujawsko-pomorskim